Ομιλία του Υπουργού Υγείας, κ. Άδωνι Γεωργιάδη- Ολοκλήρωση των εργασιών της πρώτης ημέρας της Διάσκεψης Υψηλού Επιπέδου.
12/12/2013
Γραφείο Τύπου Υπουργού
Αθήνα, 12 Δεκεμβρίου 2013
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟY
Ακολουθεί η ομιλία του Υπουργού Υγείας, κ. Άδωνι Γεωργιάδη, με την οποία ολοκληρώθηκαν οι εργασίες της πρώτης ημέρας της Διάσκεψης Υψηλού Επιπέδου με θέμα «Ελληνικές Μεταρρυθμίσεις στον Τομέα της Υγείας: Βελτιώνοντας την Υγεία των Πολιτών»:
«Λοιπόν, αφού ευχαριστήσω άπαντες για την παρουσία τους στην πρώτη μέρα του συνεδρίου μας που νομίζω ήταν εξαιρετικά εποικοδομητική, θα απαντήσω πρώτα στο ερώτημα που ετέθη στον κ. Σταϊκούρα γιατί δε θέλω να το αποφύγω επειδή με ρωτάνε και εμένα, κύριε Τέλλογλου. Σε αυτό που είπατε αν μπορούν να γίνουν μεταρρυθμίσεις χωρίς χρήματα;
Εγώ θέλω να σας πω το ακριβώς ανάποδο. Την δεκαετία 2000-2010 είχαμε τα περισσότερα χρήματα της ιστορίας μας. Κάναμε καμιά μεταρρύθμιση; Δυστυχώς η αλήθεια είναι ακριβώς η ανάποδη. Με χρήματα δεν γίνονται μεταρρυθμίσεις.
Γιατί δεν γίνονται με χρήματα; Γιατί η βασικότερη κινητήριος δύναμη στη φύση, στο σύμπαν και στην ιστορία είναι η ανάγκη. Όταν έχεις πολλά χρήματα, μπορείς να καλύπτεις ανάγκες χωρίς να φαίνεται ότι δεν κάνεις καλά τη δουλειά σου. Εμείς οι πολιτικοί έχουμε πολύ ισχυρό το ένστικτο της αυτοσυντηρήσεως όπως όλα τα όντα στη φύση.
Όταν έχουμε να επιλέξουμε, λοιπόν, μεταξύ του να δανειστούμε ένα δισεκατομμύριο παραπάνω που δεν θα το μάθει κανείς ή το να τσακωθούμε με τη μισή ελληνική κοινωνία για να κάνουμε μεταρρύθμιση, φυσικά πηγαίνουμε στο δισεκατομμύριο.
Όταν όμως πια δεν έχουμε τη δυνατότητα να πάρουμε αυτό το δισεκατομμύριο, τότε έχουμε πάλι δυο επιλογές για να επιβιώσουμε ως όντα. Ή να κάνουμε τη δουλειά μας και να γίνει η μεταρρύθμιση ή απλώς να καταρρεύσει το κράτος.
Για εμένα η κρίση την οποία διανύουμε, είναι η μεγαλύτερη ευκαιρία που είχε η χώρα τις τελευταίες δεκαετίες αλλά μπορούμε να την δούμε ως ευκαιρία. Γιατί οι Κινέζοι που είναι ένας εξαιρετικά σοφός λαός, με μεγάλη ιστορία και με μεγάλο πολιτισμό, έχουν κάνει την εξής συγκλονιστική πολιτισμική επιλογή:
Έχουν βάλει το ίδιο ακριβώς ιδεόγραμμα για την καταστροφή και την ευκαιρία.
Τι θέλω να πω με αυτό; Εναπόκειται σε εσένα, εσύ θα αποφασίσεις εάν αυτό που σου έτυχε είναι καταστροφή ή εάν αυτό που σου έτυχε, είναι ευκαιρία.
Η κοινωνία μας, το πολιτικό μας σύστημα, όλοι όσοι είμαστε εδώ και έξω θα αποφασίσουμε εάν αυτό που βιώνουμε από το 2010 θα γραφεί στην ελληνική ιστορία ως μία τρομερή καταστροφή ανάλογη της Μικρασιατικής ή αν αυτό που θα γράψει ο ιστορικός του μέλλοντος είναι η αλλαγή σελίδας της χώρας, ο εκσυγχρονισμός της και η δημιουργία μίας χώρας στα ευρωπαϊκά πρότυπα.
Εγώ προσωπικά και η Κυβέρνηση στην οποία έχω την τιμή να συμμετέχω και σίγουρα, όπως καταλάβατε σήμερα από τις ομιλίες τους, και ο Πρωθυπουργός και ο Αντιπρόεδρος της Κυβερνήσεως και όλοι υπουργοί μαχόμαστε για να είναι ευκαιρία.
Φυσικά, η αλλαγή δεν είναι εύκολη. Και φυσικά η ώρα της ανάγκης είναι πολύ σκληρή. Ο Πλάτωνας σε ένα από τα πιο συγκλονιστικά του βιβλία, στην Πολιτεία, στο 7ο βιβλίο – το λέω γιατί ο κύριος Επίτροπος προηγουμένως έκανε συχνές αναφορές στην αρχαία Ελλάδα και δεν ήθελα να υστερήσουμε εμείς – λοιπόν ο Πλάτωνας στο 7ο βιβλίο της Πολιτείας έχει μία καταπληκτική αλληγορία που είναι το Σπήλαιο, είναι πάρα πολύ γνωστός μύθος φιλοσοφικός στην αρχαία ελληνική φιλοσοφία.
Ο μύθος αυτός λέει ότι όλοι οι άνθρωποι είναι δεμένοι σε ένα σπήλαιο, βολεμένοι, αυτό εννοεί «δεμένοι», και βλέπουν μπροστά, κάποιους και τους παρουσιάζουν σαν σκιές, μία εικονική πραγματικότητα. Αυτοί είναι οι λαϊκιστές οι οποίοι σε κάνουν να αισθάνεσαι ωραία ότι δήθεν ενδιαφέρονται για τον κόσμο ενώ στην πραγματικότητα σε κλέβουν από διακόσιες τσέπες.
Και λέει ο Πλάτωνας το εξής χαρακτηριστικό: έρχεται κάποια στιγμή στη ζωή αυτών των ανθρώπων που είναι δεμένοι, μάλιστα το κείμενο λέει τη λέξη «εξαίφνης» ξαφνικά, όπου αναγκάζεται ο άνθρωπος που είναι βολεμένος να ξεβολευτεί.
Είναι πολύ επώδυνη στιγμή αυτή στη φιλοσοφία του Πλάτωνος διότι την ώρα που σηκώνεται πρώτα συνειδητοποιεί ότι όλα αυτά που βλέπει μπροστά του είναι ψέματα και δεν του αρέσει καθόλου και δεύτερον, γυρνώντας προς τα έξω βλέπει το φως το ηλίου που μπαίνει στο σπήλαιο, γιατί πριν έβλεπε μόνο προς τη σκοτεινή μεριά, ήταν κλειστή η κόρη του οφθαλμού του και δεν ήταν συνηθισμένη στο πολύ φως και τον πονάνε τα μάτια του. Και αισθάνεται πάρα πολύ άσχημα. Αυτή είναι η στιγμή της κρίσης, αισθανόμαστε πάρα πολύ άσχημα.
Τώρα, λέει ο Πλάτωνας στη συνέχεια, έχει δύο επιλογές. Η πρώτη επιλογή να πει – αυτό λέει παραδείγματος χάριν ο ΣΥΡΙΖΑ εδώ – «δεν πειράζει, ωραία ήμαστε βολεμένοι πριν, πάμε πάλι να ξαπλώσουμε και ας μας κοροϊδεύουν».
Αυτό κάνουν οι αδύναμοι, οι αδύναμοι άνθρωποι, οι αδύναμοι λαοί, οι αδύναμοι πολιτικοί.
Η άλλη επιλογή είναι να πουν «δεν πειράζει, να πονέσουν τα μάτια μου αλλά τώρα πάω να δω τι πραγματικά συμβαίνει στα αλήθεια». Και μάλιστα ο Πλάτωνας το κάνει και πιο δύσκολο, βγαίνοντας έξω είναι μία μεγάλη ανηφόρα. Πρέπει να σκαρφαλώσει και το λόφο για να φτάσει να βγει έξω από το σπήλαιο και να δει τελικώς τι πραγματικά συμβαίνει. Είναι μία πολύ επώδυνη διαδικασία.
Πράγματι η ώρα της αλλαγής είναι μία πολύ επώδυνη διαδικασία αλλά είναι η ώρα που σε βγάζει από το σκοτάδι και την ψευτιά στην πραγματικότητα. Αυτή είναι η διαδικασία που διανύει τώρα αυτή η χώρα.
Η χώρα αυτή, θέλω να σας διαβεβαιώσω, θα τα καταφέρει, μην έχετε καμία αμφιβολία. Η ιστορία μας το αποδεικνύει ότι θα τα καταφέρουμε. Όσοι έχουν στοιχηματίσει κατά το παρελθόν δεκάδες φορές την καταστροφή μας, έχουν χάσει τα λεφτά τους. Τελευταία οι κερδοσκόποι λένε ότι θα διαλυθεί το ευρώ εξαιτίας μας.
Γιατί; Γιατί είμαστε ο λαός που η ιστορία μας αποδεικνύει ότι ενώ όλοι περιμένουν ότι μπορεί να κάνουμε το χειρότερο, τελικά την τελευταία στιγμή κάνουμε το καλύτερο.
Αυτό θα κάνουμε τώρα. Και οι μεταρρυθμίσεις στην υγεία, τις οποίες προσπαθούμε να εφαρμόσουμε, δεν θέλω να υποκριθώ ότι θα είναι εύκολες. Θέλω να είμαι πάρα πολύ ειλικρινής. Δεν θέλω καθόλου να πω σε όσους με παρακολουθούν, δεν θέλω σε κανένα να δώσω την ψευδαίσθηση ότι αυτό θα είναι κάτι εύκολο, σαν να πηγαίναμε σε ένα παιδικό πάρτι, ότι δηλαδή την άλλη μέρα θα έχουμε τέλειο σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και σε 20 μέρες θα έχουν λυθεί τα προβλήματα. Δεν είναι καθόλου έτσι.
Θα είναι μία διαδικασία που θα χρειαστεί δύο με τρία χρόνια. Στη Γερμανία χρειάστηκε 30.
Θα χρειαστεί τρία χρόνια. Θα έχουμε προβλήματα στην αρχή. Και ναι και στην εφαρμογή κάτι δεν θα πετύχει καλά και ναι θα βγει ένας το πρωί σε μία πρωινή εκπομπή και θα πει το τάδε δε δούλεψε ή το τάδε Πολυϊατρείο είναι κλειστό ή εκεί ταλαιπωρήθηκε ο τάδε ασφαλισμένος ή αυτός δεν βρήκε το φάρμακό του. Θα τα ακούσουμε όλα αυτά, δεν μπορούμε να αποφύγουμε τίποτα από όλα αυτά.
Αυτά όμως δεν πρέπει να μας κάνουν να διστάσουμε ως προς την επίτευξη του τελικού στόχου. Ο τελικός στόχος είναι να οικοδομήσουμε ένα σύστημα το οποίο θα δίνει σε όλους τους Έλληνες πολίτες ανεξαρτήτως εισοδήματος τη δυνατότητα να έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας. Γιατί είμαστε Έλληνες, είμαστε άνθρωποι, είμαστε Ευρωπαίοι και πρέπει να το κάνουμε και θα το κάνουμε. Θα τη βρούμε τη λύση να το κάνουμε.
Εσείς -και αναφέρομαι στους ξένους φίλους μας- είστε εδώ απλώς για να μας βοηθήσετε να κερδίσουμε χρόνο από τη δική σας εμπειρία όχι για να σας αντιγράψουμε. Καμία χώρα δεν μπορεί να αντιγράψει την άλλη. Διαφορετικές κοινωνίες, διαφορετικοί πολιτισμοί, διαφορετικές κουλτούρες, διαφορετικές συνήθειες.
Ναι, εμείς ποτέ δεν είπαμε, μπορεί να μην το ακούσατε από την πρώτη στιγμή, ότι θα πηγαίναμε στο βρετανικό μοντέλο του ενός γενικού γιατρού, του gate keeper. Το αντίθετο είπα, ότι αυτό δεν μπορούμε να το κάνουμε στην Ελλάδα γιατί έχουμε μια άλλη πραγματικότητα και δεν πρόκειται να αντιστρέψουμε την πραγματικότητα για τη μεταρρύθμιση.
Πρώτα να φτιάξουμε μια μεταρρύθμιση που θα δουλεύει στη δική μας πραγματικότητα. Αλλά από την άλλη η δική μας πραγματικότητα δεν θα μας κάνει να διστάσουμε στο να κάνουμε ένα βήμα μπρος. Γιατί όλοι μας έχουμε συνηθίσει και προτιμούμε να δουλεύουμε με τον ίδιο τρόπο, ο Αριστοτέλης το είχε πει αυτό ως εξής «έξις δευτέρα φύσις» η συνήθεια είναι η δεύτερη φύση του ανθρώπου. Αν έχεις μάθει να κάνεις κάτι, γιατί να το αλλάξεις.
Εμείς όμως δυστυχώς ή ευτυχώς όπως δουλεύαμε μέχρι τώρα δεν μπορούμε να συνεχίσουμε.
Όσο γρηγορότερα το συνειδητοποιήσουμε αυτό ως κοινωνία τόσο το καλύτερο. Και σίγουρα εμείς τους γιατρούς μας τους οποίους τους σεβόμαστε -έχουμε πάρα πολύ καλούς γιατρούς στην Ελλάδα, έχουμε εξαιρετικής ποιότητας ιατρικό προσωπικό- τους θέλουμε μαζί μας σε αυτή τη μεταρρύθμιση. Και θα κάνουμε το παν για να είναι μαζί μας.
Βεβαίως καμιά φορά, ξέρετε, η πολιτική, ο συνδικαλισμός, η συνήθεια κάνουν πολλούς να μην μπορούν να κινηθούν με την αναγκαία ταχύτητα. Αλλά θέλω να σας διαβεβαιώσω -και αυτές οι 20 ημέρες απεργίας των γιατρών του ΕΟΠΥΥ σε εμάς το απέδειξαν περίτρανα- ότι η κοινωνία είναι στην πραγματικότητα εντελώς μαζί μας.
Και είναι πάρα πολύ σημαντικό που η κοινωνία είναι μαζί μας. Φανταστείτε ότι σήμερα έχουμε πάρει μια τρομερή απόφαση, την αλλαγή του χαρακτήρα του ΕΟΠΥΥ στο Συμβούλιο Κυβερνητικής Μεταρρυθμίσεως και άρα την σε λίγες μέρες διαθεσιμότητα 8.500 ανθρώπων. Εδώ είμαστε για να παρουσιάσουμε όλο το πρόγραμμα «Υγεία εν Δράσει» με τον WHO, ton Γερμανό Υπουργό, την Task Force, τον Γενικό Γραμματέα που είναι μαζί μας, με τους ξένους ειδικούς.
Δυο χρόνια πριν αν κάναμε το ίδιο πράγμα έξω θα είχαμε 500.000 κόσμο και θα φώναζε. Τώρα δεν είναι κανείς. Γιατί η κοινωνία πια δεν τους ακολουθεί. Και γιατί δεν τους ακολουθεί η κοινωνία παρόλο που είναι πιεσμένη; Γιατί η κοινωνία έχει καταλάβει ότι τώρα πρέπει να κάνουμε ένα βήμα μπρος.
Και πρέπει να πω –κλείνοντας- ότι είναι δική μας ευθύνη προς αυτό τον υπέροχο λαό που έχει δείξει αυτή την τρομακτική υπομονή, γιατί πρέπει να ξέρουν όλοι όσοι έρχονται στην Ελλάδα και μας συμβουλεύουν να κάνουμε μεταρρυθμίσεις, ότι δεν είναι τόσο απλό το ότι πετύχαμε μια σπουδαία δημοσιονομική προσαρμογή.
Είμαστε οι παγκόσμιοι πρωταθλητές στη δημοσιονομική προσαρμογή στην ιστορία του δυτικού κόσμου, τουλάχιστον από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά. Σε μέσους όρους ο μέσος Έλληνας έχει χάσει 30% του εισοδήματός του τα τελευταία τρία χρόνια. Αυτό δεν έχει γίνει σε κανέναν λαό της Ευρώπης ποτέ.
Σε άλλες χώρες μέτρα που απλώς πάγωσαν τα εισοδήματα, οδήγησαν το πολιτικό τους σύστημα στην κατάρρευση. Σε εμάς αυτός ο λαός δίνει την ευκαιρία. Εγώ το βλέπω ως τρομακτική ευκαιρία από έναν υπέροχο λαό που δείχνει υπομονή και μας λέει «μην χάνετε χρόνο πηγαίνετε μπροστά, λύστε μας τα προβλήματα». Και αν αυτό το καθήκον μας το κάνουμε, ο λαός θα μας επιβραβεύσει. Εάν δεν το κάνουμε θα είμαστε άξιοι της μοίρας μας.
Θέλω, λοιπόν, να σας ευχαριστήσω όλους πάρα πολύ που ήσασταν εδώ σήμερα. Να επαναλάβω για το κλείσιμο ότι αυτή δεν είναι σε καμία περίπτωση -και πιστεύω φάνηκε σήμερα- μια προσωπική δική μου προσπάθεια.
Τίποτα δεν θα μπορούσε να γίνει αν δεν είχαμε την πλήρη υποστήριξη του Πρωθυπουργού που νομίζω ότι με τη σημερινή του ομιλία έγινε σαφές το πόσο είναι προσωπικά δεσμευμένος στη μεταρρύθμιση. Χωρίς την πλήρη συμφωνία του Αντιπροέδρου της Κυβερνήσεως και αυτό έχει τεράστια σημασία γιατί έχουμε μια συμμαχική Κυβέρνηση και αν δεν ήταν και οι δυο αρχηγοί δεσμευμένοι. αυτό το πρόγραμμα δεν θα μπορούσε να προχωρήσει.
Τίποτα δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίς τη δουλειά του προκατόχου μου ο οποίος έθεσε τις ράγες τις οποίες εμείς ακολουθούμε , χωρίς πολλούς από τους συνεργάτες του, τους οποίους τους κράτησα κι εγώ στο δικό μου γραφείο, διότι το Κράτος έχει συνέχεια και δεν έχουν να χωρίσουν τίποτα οι υπουργοί μεταξύ τους αλλάζοντας, καθώς έχουμε να πάμε μπροστά.
Σίγουρα δεν μπορεί να γίνει αυτό χωρίς τους υφυπουργούς μου, με τους οποίους είμαστε μαζί σε αυτή την προσπάθεια και όλους τους υπόλοιπους εργαζομένους στο Υπουργείο Υγείας, με τους οποίους θέλω να κλείσω, λέγοντάς τους ότι αυτό που κάνουμε δεν είναι δικό μας, δεν είναι μόνο της κυβερνήσεως Σαμαρά, του νυν Υπουργού ή του επομένου ή των γενικών γραμματέων.
Είναι κάτι που θα μείνει για τον ελληνικό Λαό και αυτοί οι οποίοι θα συνεχίσουν να το προχωρήσουν, θα είναι οι υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας, οι διευθύνσεις του Υπουργείου Υγείας, οι άνθρωποι που θα είναι εκεί όταν εμείς θα έχουμε φύγει. Και πρέπει να τους εμπνεύσουμε, να τους κάνουμε να αγκαλιάσουν αυτή την προσπάθεια, να έρθουν να μας δώσουν τη δική τους εμπειρία, τις δικές τους τεχνικές δεξιότητες, που έχουν πάρα πολλές, για να πάμε αυτό το πρόγραμμα, το οποίο τι κάνει; Κάνει το δικό μας σύστημα υγείας να παρέχει στους πολίτες μας αυτά που τόσα χρόνια λέγαμε «γιατί να μην τα έχουμε κι εμείς» και γκρινιάζουμε, ενώ ξαφνικά τώρα που πάμε να τα αλλάξουμε, βλέπουμε πολλούς να λένε, «Τι ωραίο σύστημα υγείας που είχαμε, δεν θέλουμε να αλλάξει τίποτα».
