Ενημέρωση διαπιστευμένων συντακτών από την Αν. Υπουργό Υγείας Μ. Γκάγκα, την Καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας Β.Παπαευαγγέλου και τον Επίκουρο Καθηγητή Επιδημιολογίας Γκ. Μαγιορκίνη
25/11/2021
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Καλησπέρα σας από το Υπουργείο Υγείας. Ξεκινά η ενημέρωση από την Αναπληρώτρια Υπουργό Υγείας, Μίνα Γκάγκα, την Καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Βάνα Παπαευαγγέλου και τον Επίκουρο Καθηγητή Επιδημιολογίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Γκίκα Μαγιορκίνη.
Κυρία Υπουργέ, ο λόγος σε εσάς.
Μ. ΓΚΑΓΚΑ: Καλησπέρα σας. Σήμερα τα κρούσματα είναι 6.565. Δυστυχώς έχουμε 78 νέους θανάτους και 621 συμπολίτες μας είναι διασωληνωμένοι. Έχουν γίνει περίπου 340.000 τεστ.
Από τους συμπολίτες μας που είναι διασωληνωμένοι, 19% είναι εμβολιασμένοι και 81% είναι ανεμβολίαστοι. Έχουμε μία μικρή αύξηση στο 7ήμερο σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα και μία μικρή μείωση σε σχέση με την εβδομάδα πριν.
Tα πολλά κρούσματα είναι κατ’ αρχάς, στην Αττική, 1.756, στη Θεσσαλονίκη 1.149, και ακολουθούν η Αχαΐα, η Λάρισα, το Ηράκλειο και η Κοζάνη.
Η διαμόλυνση είναι αισθητή. Είναι σημαντικό δηλαδή να προσπαθήσουμε να τη μειώσουμε. Τα νέα μέτρα ξεκίνησαν μόλις τη Δευτέρα και θα δούμε μέσα στις επόμενες ημέρες, στην επόμενη περίοδο, πώς πάμε.
Είναι πολύ σημαντικό σε αυτό το διάστημα να προσπαθήσουμε να σταματήσουμε ο καθένας, όσο μπορεί στα μέτρα τα δικά του, την επαφή με άλλους ανθρώπους χωρίς μέτρα, τη μετάδοση, δηλαδή, της πανδημίας. Κρατάμε τα μέτρα, φοράμε τις μάσκες, προσέχουμε τις επαφές. Δεν συγχρωτιζόμαστε. Προσέχουμε. Και το δεύτερο πράγμα που είναι πάρα πολύ σημαντικό είναι να πηγαίνουμε έγκαιρα στο γιατρό αν αρχίσουμε και έχουμε συμπτώματα. Δηλαδή, δεν περιμένουμε 8 μέρες με πυρετό και δύσπνοια για να πάμε στο νοσοκομείο. Πάμε νωρίτερα για να προλάβουν οι γιατροί να μας δουν. Στο γιατρό της περιοχής, στο Περιφερικό Ιατρείο, σε έναν ιδιώτη γιατρό, σε κάποιον γιατρό να μας δει αν έχουμε συμπτώματα. Είναι σημαντικό, ειδικά στη Β. Ελλάδα, οι ασθενείς πηγαίνουν αργά και αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα. Πηγαίνουν αργά και είναι δύσκολο να γίνουν εύκολα καλά.
Αυτά από μένα. Ευχαριστώ. Θα είμαι εδώ για ερωτήσεις.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Ευχαριστούμε πολύ Υπουργέ. Ο λόγος στην κυρία Παπαευαγέλλου.
Β. ΠΑΠΑΕΥΑΓΓΕΛΟΥ: Ευχαριστώ πολύ. Καλησπέρα σας. Η πορεία της πανδημίας εμφανίζει μια σταθεροποίηση, αλλά σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα με το μέσο κυλιόμενο του τελευταίου 7αημέρου στα 6.700 νέα κρούσματα ανά ημέρα, ενώ συνεχίζει να αυξάνει ο αριθμός των διασωληνωμένων ασθενών και των συνανθρώπων μας που χάνουν τη ζωή τους, σαν αποτέλεσμα της σημαντικής έξαρσης της πανδημίας που ζούμε εδώ και 6 εβδομάδες.
Είναι εντυπωσιακό ότι, ενώ η εικόνα αυτή είναι γνωστή πια σε όλους, με τις απώλειες ανθρώπινων ζωών στα υψηλότερα επίπεδα από την έναρξης της πανδημίας, επικρατεί ένα κλίμα εφησυχασμού, αποστασιοποιημένης παρατήρησης των εξελίξεων, λες και δεν μας αφορά όλους.
Υπολογίζεται ότι τα ενεργά κρούσματα στη χώρα μας αγγίζουν τις 54.000 σήμερα. Είναι, λοιπόν, αναμενόμενο ότι παρά την όποια σταθεροποίηση στα νέα κρούσματα, στην όπως διαφαίνεται ανακοπή της
εκρηκτικής αύξησης των κρουσμάτων που βλέπαμε τις προηγούμενες τρεις – τέσσερις εβδομάδες, με τη μεγάλη διασπορά που έχουμε στην κοινότητα και το μεγάλο αριθμό ενεργών κρουσμάτων σε όλη την επικράτεια, η πίεση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας θα συνεχιστεί για αρκετές εβδομάδες και θα αργήσουμε να δούμε κάμψη του αριθμού των καθημερινών θανάτων.
Ο νέος επιδημιολογικός χάρτης που διαμορφώθηκε πριν από δύο ημέρες από την ομάδα των επιδημιολόγων της Επιτροπής μας δίνει την εικόνα της μεγάλης διασποράς του ιού σε όλη την επικράτεια αφού 27 από τις 75 περιφερειακές ενότητες είναι πια στο βαθύ κόκκινο, στο επίπεδο 5.
Νέες αυξητικές τάσεις εμφανίζονται σε Σάμο, Γρεβενά, Ευρυτανία, Ηράκλειο, Πρέβεζα, Χανιά, Άρτα και Έβρο. Η νοσηρότητα και η θνητότητα διαφέρει πολύ σημαντικά μεταξύ των διαφόρων περιφερειακών ενοτήτων και αυτό που μονότονα μας λένε οι επιδημιολόγοι της Επιτροπής μας είναι ότι υψηλή θνητότητα έχουμε σε περιοχές με αυξημένο αριθμό ανεμβολίαστων ηλικιωμένων, ιδιαίτερα δε στις περιοχές με γηρασμένο πληθυσμό.
Παρακολουθώντας προσεκτικά την πορεία της θετικότητας των εργαστηριακών τεστ, τις τελευταίες εβδομάδες παρατηρεί κανείς μία μικρή μείωση της θετικότητας στο 1,75% με 1,8%, με αυξημένο όμως τον συνολικό αριθμό των ελέγχων στα 2,6 εκατομμύρια ελέγχους την εβδομάδα.
Η θετικότητα των αυτοδιαγνωστικών ελέγχων παραμένει σταθερή. Αξίζει να σημειωθεί ότι στα παιδιά σχολικής ηλικίας, της μοναδικής ηλικιακής ομάδας στην Ελλάδα που ελέγχεται τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα στο σύνολό της, σήμερα 9 στα 10 κρούσματα διαγιγνώσκονται λόγω του αυτοδιαγνωστικού ελέγχου που κάνουν δύο φορές την εβδομάδα για να πάνε στο σχολείο.
Στο σημείο αυτό θα ήθελα και πάλι να τονίσω ότι το εντατικό testing που εφαρμόζουμε στη χώρα μας, όχι μόνο στην εκπαίδευση, αλλά και στους ανεμβολίαστους ενήλικες, αποτελεί ένα σημαντικό όπλο κατά της πανδημίας που θα πρέπει να αξιοποιήσουμε.
Η πίεση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας είναι σημαντική με 4.500 ασθενείς να νοσηλεύονται συνολικά στην επικράτεια σήμερα. Ενώ ο κυλιόμενος μέσος όρος νέων εισαγωγών του επταημέρου είναι 405 εισαγωγές κάθε μέρα. Και θυμίζω ότι εχθές είχαμε ένα ρεκόρ νέων εισαγωγών, 490.
Είναι αναμενόμενο, λοιπόν, με την αύξηση των νοσηλευόμενων ασθενών που παρατηρούμε τις τελευταίες εβδομάδες, να ακολουθεί μία σημαντική αύξηση του αριθμού των ασθενών που παραμένουν διασωληνωμένοι που εχθές ξεπέρασαν τους 600 και σήμερα ανέβηκαν ακόμη περισσότεροι από ό,τι μόλις άκουσα, καθώς και του αριθμού των ασθενών που χάνουν καθημερινά τη ζωή τους. Η πληρότητα των ΜΕΘ για Covid-19 στην επικράτεια είναι 88% μετά από αύξηση, όμως, των διαθέσιμων κλινών.
Συμπερασματικά, τις τελευταίες 10 ημέρες έχει ανακοπεί η εκθετική αύξηση της πανδημίας, εμφανίζοντας κάποια σημεία σταθεροποίησης πιθανά λόγω της αλλαγής της συμπεριφοράς όλων μας, αλλά και λόγω της σταδιακής αύξησης των εμβολιασμών.
Συνολικά στην επικράτεια, η εμβολιαστική κάλυψη παρουσιάζει μια σημαντική αυξητική τάση αφού από το τέλος του Οκτωβρίου μέχρι εχθές διενεργήθηκαν σχεδόν 1,2 εκατομμύρια εμβολιασμοί.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο διάστημα αυτό 320.000 συνάνθρωποί μας άλλαξαν γνώμη και προσήλθαν στα εμβολιαστικά κέντρα για να κάνουν την 1η δόση εμβολίου.
Όμως οι προσπάθειες να πείσουμε ακόμα περισσότερους ανθρώπους θα πρέπει να συνεχιστούν. Παρατηρούμε ότι η εμβολιαστική κάλυψη με νέες πρώτες δόσεις έχει αυξηθεί κατά μόλις 4% σε περιοχές με αυξημένο επιδημιολογικό φορτίο, υψηλή νοσηρότητα, υψηλή θνητότητα και χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη κάτω από το 55%. Όπως είναι η Πέλλα, το Κιλκίς, η Πιερία, η Ημαθία, η Δράμα, οι Σέρρες και η Λάρισα.
Επίσης, ανασκοπώντας με προσοχή κανείς τα δεδομένα, βλέπει ότι οι νέοι εμβολιασμοί αφορούν κυρίως άτομα ηλικίας κάτω των 60 ετών και κυρίως στην ηλικιακή ομάδα 25 έως 55 ετών.
Ιδιαίτερα θα ήθελα να σταθώ για άλλη μια φορά στη σημασία εμβολιασμού των ανθρώπων ηλικίας μεγαλύτερης των 60 ετών γιατί αυτοί είναι οι πιο ευάλωτοι που θα κινδυνεύσουν να νοσήσουν βαριά εάν παραμείνουν ανεμβολίαστοι.
Ταυτόχρονα, όμως, σημαντική και ευχάριστη είναι η αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης των νεότερων συμπολιτών μας αφενός μεν γιατί αυτοί οι νεότεροι άνθρωποι έχουν μεγαλύτερη κινητικότητα και συνεπώς διασπείρουν τον ιό περισσότερο από ότι οι ηλικιωμένοι και αφετέρου γιατί κανείς δεν είναι άτρωτος.
Σε πρόσφατη εβδομαδιαία έκθεση του ΕΟΔΥ από την 45η εβδομάδα του έτους, όπου ανασκοπήθηκαν οι θάνατοι από την έναρξη του 4ου κύματος, από την έναρξη του Σεπτεμβρίου δηλαδή, είδαμε ότι χάθηκαν 84 άνθρωποι από τις αρχές Σεπτεμβρίου ηλικίας κάτω των 60 ετών χωρίς υποκείμενο νόσημα, χωρίς παράγοντες κινδύνου.
Το μήνυμα είναι σαφές, λοιπόν, ότι δεν μπορούμε να θεωρούμε τον εαυτό μας υπεράνω του ιού επειδή είμαστε νέοι, υγιείς ίσως και γυμνασμένοι.
Η θέση μας είναι σταθερή. Ο εμβολιασμός έναντι Covid αποτελεί σήμερα απόλυτη ιατρική αναγκαιότητα, αποτελεί μονόδρομο. Και επειδή ακούμε ότι ακόμα και σήμερα υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός ανθρώπων, οι οποίοι φοβούνται να πάνε να κάνουν το εμβόλιό τους, θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι μέχρι σήμερα παγκοσμίως έχουν γίνει περισσότερα από 7,5 δισεκατομμύρια εμβολιασμοί.
Και ότι το 52,3% του πληθυσμού του πλανήτη μας έχει λάβει τουλάχιστον μια δόση εμβολίου, ενώ καθημερινά διενεργούνται σχεδόν 30 εκατομμύρια εμβολιασμοί σε όλο τον πλανήτη.
Το εμβόλιο δεν είναι πια ούτε καινούριο ούτε πειραματικό. Ταυτόχρονα, ζούμε σε μια εποχή με απίστευτη διάχυση πληροφορίας και συνεπώς οποιαδήποτε ανεπιθύμητη ενέργεια παρατηρηθεί σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου γνωστοποιείται.
Ακόμα και για την 3η δόση έχουμε σήμερα πλέον πολλά δεδομένα που σαφώς δείχνουν ότι η χορήγησή της είναι ασφαλής και δεν συνοδεύεται από περισσότερες ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως πολλές φορές έχει τονίσει η Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών η κυριά Θεοδωρίδου.
Ταυτόχρονα, πέρα από τις κλινικές μελέτες, πληθυσμιακά δεδομένα τόσο από το Ισραήλ όσο και από το Ηνωμένο Βασίλειο δείχνουν ότι η χορήγηση της 3ης δόσης αυξάνει σημαντικά την προστασία έναντι και λοίμωξης και σοβαρής νόσου.
Τέλος, συνάδελφοι μας από το Ισραήλ αναφέρουν ότι παρατήρησαν πως τρεις μήνες μετά την χορήγηση της τρίτης δόσης, αντίθετα με ό,τι συνέβαινε με την δεύτερη δόση, τα επίπεδα ανοσίας παραμένουν σταθερά ψηλά, υποστηρίζοντας την άποψη κάποιων ερευνητών ότι η τρίτη δόση ίσως στο μέλλον να μην θεωρείται πια αναμνηστική, αλλά ένα μέρος του βασικού εμβολιασμού.
Η σκέψη όλων μας είναι στα Χριστούγεννα που περιμένουμε για να βρεθούμε με τους αγαπημένους μας. Μόλις χτες το ECDC, ο ευρωπαϊκός ΕΟΔΥ, εξέδωσε νέες εκτιμήσεις για την πορεία της πανδημίας στην Ευρώπη εν όψει της εορταστικής περιόδου.
Είναι γνωστό ότι οι γιορτές συνοδεύονται με κοινωνικές συναθροίσεις και ταξίδια που επιδεινώνουν τον κίνδυνο διασποράς του ιού.
Εκτιμώντας την πορεία της πανδημίας και την αποτελεσματικότητα των διάφορων παρεμβάσεων, οι ειδικοί του ΕCDC εκτιμούν ότι το επιδημιολογικό φορτίο θα είναι ιδιαίτερα αυξημένο κατά τους μήνες Δεκέμβριο και Ιανουάριο, ιδιαίτερα σε χώρες σαν την δική μας όπου η εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού είναι χαμηλότερη από 80%.
Προτείνουν την εφαρμογή μη φαρμακευτικών παρεμβάσεων που θα μειώσει άμεσα την διασπορά, ακόμα και σε χώρες με υψηλή εμβολιαστική κάλυψη.
Παράλληλα, προκειμένου να διατηρηθεί το επιδημιολογικό φορτίο χαμηλά, θα πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες για αύξηση εμβολιαστικής κάλυψης τόσο με πρώτη όσο και με τρίτη δόση.
Πρόσφατα, δημοσιεύτηκε μελέτη που εξέτασε την ενδοοικογενειακή μετάδοση σε ένα περιβάλλον με υψηλή εμβολιαστική κάλυψη, όπου έχει επικρατήσει η μετάλλαξη Δ, και τα αποτελέσματα της μελέτης αυτής έδειξαν ότι αν και οι εμβολιασμένοι έχουν σημαντικά μικρότερη πιθανότητα να μολυνθούν μέσα στο σπίτι, όπου όλοι ξέρουμε ότι η έκθεση είναι πολύ μεγαλύτερη αφού δεν φοράμε μάσκα, ενδέχεται και να μολυνθούν και να μεταδώσουν την λοίμωξη στους άλλους.
Είναι, όμως, σαφές ότι οι εμβολιασμένοι, ακόμα και αν κολλήσουν, παραμένουν μολυσματικοί για σημαντικά μικρότερο χρονικό διάστημα και άρα συμμετέχουν σε μικρότερο βαθμό στην διασπορά του ιού στην κοινότητα.
Στο ίδιο πνεύμα, μόλις χτες ο Γενικός Γραμματέας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ανέφερε ότι ο εμβολιασμός έναντι της Covidσώσει ζωές και μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο σοβαρής νόσησης.
Όμως, ακόμα και οι πλήρως εμβολιασμένοι θα πρέπει να διατηρήσουν την χρήση των μέτρων ατομικής προστασίας για να αποφύγουν την έκθεση τους στον ιό αλλά και την μετάδοση από τους ίδιους σε άλλους τους περιβάλλοντός τους.
Δήλωσε ανησυχία για την εσφαλμένη αίσθηση ασφάλειας που ανέπτυξαν κάποιοι εμβολιασμένοι που θεώρησαν ότι ήρθε το τέλος της πανδημίας.
Έκανε έκκληση προς όλους τους πλήρως εμβολιασμένους να συνεχίσουν να προσέχουν και να τηρούν τα μέτρα ατομικής προστασίας και κοινωνικής αποστασιοποίησης.
Συμπερασματικά, λοιπόν, εμβολιαζόμαστε για να μη νοσήσουμε βαριά και κινδυνέψουμε, ενώ ταυτόχρονα, με δεδομένη την σημερινή μεγάλη διασπορά του ιού στην κοινότητα κάνουμε χρήση των μέτρων ατομικής προστασίας για να αποφύγουμε την έκθεση μας στον ιό.
Σας ευχαριστώ και θα είμαι στην διάθεση σας για ερωτήσεις.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Σας ευχαριστούμε πολύ, κυρία Παπαευαγγέλου. Τον λόγο έχει ο κύριος Μαγιορκίνης.
ΓΚ. ΜΑΓΙΟΡΚΙΝΗΣ: Καλησπέρα και από μένα. Να δούμε την επιδημία στον κόσμο, όπου μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί περισσότερες από 260.000.000 μολύνσεις και σχεδόν 5,2 εκατομμύρια θάνατοι από τη νόσο Covid.
Οι νέες διαγνώσεις αυξήθηκαν κατά 11% εντός της τελευταίας εβδομάδας, καθώς καταγράφηκαν 552.000 περίπου διαγνώσεις ανά ημέρα.
Οι ασθενείς που καταλήγουν με τη νόσο, αυξήθηκαν κατά 2% εντός της τελευταίας εβδομάδας, καθώς καταγράφηκαν περίπου 7.200 θάνατοι ανά ημέρα.
Στην Ευρώπη, η επιδημία συνεχίζει να επιδεινώνεται για 9η εβδομάδα στη σειρά. Βλέπουμε γύρω στο 16% αύξηση στις διαγνώσεις και 2% στους θανάτους.
Πιο συγκεκριμένα, καταγράφηκαν περίπου 2,4 εκατομμύρια διαγνώσεις και 27.000 θάνατοι εντός της τελευταίας εβδομάδας. Σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, η εικόνα δείχνει σημεία επιπέδωσης της επιδημίας, καθότι από τις 47 Ευρωπαϊκές χώρες, οι 27 έδειξαν επιδείνωση της επιδημιολογικής κατάστασης, δηλαδή 6 λιγότερες από την προηγούμενη εβδομάδα.
Επιδείνωση μεγαλύτερη από 30% παρατηρείται σε 16, δηλαδή περίπου σε 1 στις 3 Ευρωπαϊκές χώρες, όσο δηλαδή και την προηγούμενη εβδομάδα, ενώ να θυμίσω ότι 2 εβδομάδες πριν η επιδείνωση ήταν σε 1 στις 2 Ευρωπαϊκές χώρες.
Μέτρια βελτίωση, δηλαδή πάνω από 20%, παρατηρήθηκε σε 8 χώρες, ενώ σημαντική βελτίωση πάνω από 30% είδαμε μόλις σε μία χώρα.
Στην Ελλάδα, με βάση τα στοιχεία που δημοσιεύει ο ΕΟΔΥ την τελευταία εβδομάδα, ο συνολικός αριθμός των διαγνώσεων στην επικράτεια έδειξε μικρή επιδείνωση. Θα λέγαμε ότι είναι κοντά στο σημείο της επιπέδωσης, αλλά θα χρειαστούμε τουλάχιστον μία- δύο εβδομάδες ακόμα για να έχουμε ασφαλή συμπεράσματα.
Συγκεκριμένα, εντός της τελευταίας εβδομάδας καταγράφηκαν 5% περίπου περισσότερες διαγνώσεις απ’ ότι την προηγούμενη εβδομάδα. Ο αριθμός των θανάτων, ωστόσο, δείχνει μέτρια επιδείνωση με αύξηση της τάξης του 16% σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα.
Η πίεση στο σύστημα υγείας, όπως έχει ήδη αναφερθεί, παραμένει να είναι αυξημένη, με ήπιες, όμως, τάσεις επιδείνωσης σε αυτή τη φάση και συγκεκριμένα ο αριθμός των ατόμων σε παρακολούθηση στις ΜΕΘ, αυξήθηκε περίπου 8% και ο αριθμός των εισαγωγών είναι πολύ ενισχυμένος, φτάνοντας ακόμα και τις 600 κάποιες ημέρες, ενώ το ισοζύγιο εισιτηρίων – εξιτηρίων είναι κοντά στο 1,3% - 1,4%.
Σχετικά με την παρέμβαση Δημόσιας Υγείας για προσυμπτωματικό έλεγχο με αντιγονικά self-test, έχουν διατεθεί περίπου 72,6 εκατομμύρια συσκευές self-test σε περίπου 4,8 εκατομμύρια πολίτες, 55 εκατομμύρια δηλώσεις έχουν περάσει στην ηλεκτρονική πλατφόρμα. Το σύνολο των θετικών που έχουν επιβεβαιωθεί από επαγγελματία υγείας πλησιάζει τις 178.000.
Η Ευρώπη, λοιπόν, εξακολουθεί να βρίσκεται σε αυξημένη επιδημικότητα με τις χώρες που έχουν, ωστόσο, ξεπεράσει το 80% στο ποσοστό του εμβολιασμού των ενηλίκων, να έχουν σαφέστατα χαμηλή και διαχειρίσιμη πίεση στα συστήματα υγείας.
Ο καθοριστικός παράγοντας της πίεσης στο σύστημα υγείας και στη θνησιμότητα πια, είναι το ποσοστό των εμβολιασμένων ενηλίκων και ιδιαίτερα το ποσοστό των εμβολιασμένων σε ηλικία άνω των 60 ετών.
Από την άλλη, ο καθοριστικός παράγοντας στον αριθμό των κρουσμάτων είναι το ποσοστό των εμβολιασμένων στις παραγωγικές και τις πιο κοινωνικά δραστήριες ηλικίες, δηλαδή τις μικρότερες από 60 έτη ηλικίες.
Πρόκειται, λοιπόν, για δύο κρίσιμες μάζες του τείχους ανοσίας που έχουν διαφορετικό ρόλο στους δείκτες της πανδημίας αυτή τη στιγμή. Οι νέοι έχουν τον κύριο ρόλο στη διασπορά, όπως πάντα, ενώ οι μεγαλύτεροι στην πίεση του συστήματος υγείας.
Οι δύο αυτές κρίσιμες μάζες, ωστόσο, δεν είναι ανεξάρτητες. Η μία τροφοδοτεί την άλλη. Δεν μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα μειωθεί η πίεση στο σύστημα υγείας, αν δεν αυξηθεί σημαντικά το ποσοστό εμβολιασμού σε ηλικίες μεγαλύτερες από 60. Ο εμβολισμός τους θα αποτελέσει παρακαταθήκη, όχι μόνο για αυτό το κύμα της επιδημίας, αλλά και στην επερχόμενη φάση της ενδημικότητας, την οποία περιμένουμε μέχρι το τέλος του επόμενου έτους.
Όσες χώρες δεν φτάσουν σε υψηλό ποσοστό εμβολιασμού στους άνω των 60, θα συνεχίσουν να έχουν υψηλά ποσοστά νοσηρότητας και θνησιμότητας για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Παράλληλα, θα ήθελα να κάνω ιδιαίτερη αναφορά σε ένα πολύ ιδιαίτερο και πραγματικό κίνδυνο που υπάρχει στις νεότερες παραγωγικές ηλικίες. Υπάρχουν πλέον σαφή στοιχεία για γενετική προδιάθεση στη σοβαρή νόσο και θάνατο από Covid-19 στις νεότερες ηλικίες.
Αυτό σημαίνει ότι όταν ο ιός εισβάλει σε οικογένειες που έχουν αυτή την προδιάθεση τότε η πιθανότητα να καταλήξουν πολλά μέλη της ίδιας οικογένειας είναι σημαντική. Και δυστυχώς υπάρχουν παραδείγματα όπου κατέληξαν πολλά μέλη της ίδιας οικογένειας.
Ο εμβολιασμός μπορεί να αποτρέψει αυτές τις οικογενειακές τραγωδίες που επηρεάζουν ανεπανόρθωτα τη στήριξη των νεότερων μελών κάθε οικογένειας.
Σας ευχαριστώ πολύ και θα είμαι διαθέσιμος στο τέλος για ερωτήσεις.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Ευχαριστούμε πολύ, κύριε Μαγιορκίνη. Να περάσουμε σε κάποιες ερωτήσεις.
Ν. ΣΠΑΓΑΔΟΡΟΥ: Ευχαριστώ πολύ. Κυρία Υπουργέ, καθώς τις τελευταίες εβδομάδες ακούμε για πανδημία ανεμβολίαστων, και το τόνισε με έμφαση και ο ίδιος ο Υπουργός, θέλω να ρωτήσω: εχουμε τον αντίποδα της επιστήμης όπου μιλάει και πολύ συγκεκριμένα ο καθηγητής Παυλάκης από την Αμερική όπου με συνεντεύξεις του υπογραμμίζει ότι δεν είναι πανδημία ανεμβολίαστων, καθώς τόσο το υψηλό ιικό φορτίο, όσο και η μετάλλαξη, η ιδιαίτερα μεταδοτική μετάλλαξη Δ, αγγίζει και τους εμβολιασμένους. Άρα, λοιπόν, μας αφορά όλους. Και το βλέπουμε χαρακτηριστικά κάθε μέρα και στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Θέλω, λοιπόν, να ρωτήσω ποια θα είναι τα «οχυρά» σας το επόμενο διάστημα και αν σε αυτό συμπεριλαμβάνετε ενδεχομένως και τοπικά lockdown; Ο σχεδιασμός συγκεκριμένα για τις ΜΕΘ το επόμενο διάστημα το οποίο θα είναι πάρα πολύ δύσκολο σε συνδυασμό και με τον ερχομό ενός κύματος εποχικής γρίπης. Σας ευχαριστώ.
Μ. ΓΚΑΓΚΑ: Και εγώ ευχαριστώ. Η αλήθεια είναι ότι είναι μια επιδημία κυρίως ανεμβολίαστων. Φυσικά αρρωσταίνουν και οι εμβολιασμένοι, φυσικά μπορούν να το μεταδώσουν και οι εμβολιασμένοι, αλλά κινδυνεύουν πολύ λιγότερο. Αν σκεφτείτε ότι το 72% του ενήλικου πληθυσμού στην Ελλάδα είναι εμβολιασμένο και ότι στις ΜΕΘ αυτή τη στιγμή το 81% είναι ανεμβολίαστοι και μόλις το 19% των ανθρώπων που νοσηλεύονται στις ΜΕΘ εμβολιασμένοι, βλέπετε την τεράστια προστασία του εμβολίου για τη νόσο.
Άρα, φυσικά μπορεί να μεταδοθεί από όλους, φυσικά πρέπει να προσέχουμε όλοι τους εαυτούς μας και τους γύρω μας, αλλά η μόλυνση απειλεί με σοβαρή νόσο και θάνατο βασικά τους ανεμβολίαστους.
Ν. ΣΠΑΓΑΔΩΡΟΥ: Μου επιτρέπετε να συμπληρώσω κάτι; Τα μέτρα πότε θα αξιολογηθούν; Τα μέτρα που ξεκίνησαν για τους ανεμβολίαστους αυτή τη Δευτέρα;
Μ. ΓΚΑΓΚΑ: Τα μέτρα αξιολογούνται στις επόμενες μέρες έως και εβδομάδες. Και τα παρακολουθεί η Επιτροπή καθημερινά. Είμαστε σε συνεχή επιτήρηση, όπως ξέρετε, από την αρχή της πανδημίας και βλέπουμε πως πάει.
Ρ. ΣΚΟΥΡΟΓΙΑΝΝΗ: Καλησπέρα σας. Κυρία Υπουργέ, ήθελα να σας ρωτήσω σχετικά με την πρόσφατη οδηγία για μείωση όσο των δυνατόν και όπου γίνεται των προγραμματισμένων χειρουργείων στο 80%, το οποίο έχετε πει ότι θα ισχύει και για τον ιδιωτικό τομέα, ποια είναι τα μέτρα, οι μέθοδοι που θα ελέγξετε αν θα τηρηθεί στον ιδιωτικό τομέα; Γιατί μια ανάλογη οδηγία που είχε δοθεί πέρυσι την άνοιξη δεν τηρήθηκε στις ιδιωτικές κλινικές. Και επίσης με δεδομένο ότι η λίστα αναμονής σε χειρουργείο έχει φτάσει σε κάποιες παθήσεις ή σε κάποια νοσοκομεία τους 36 μήνες είναι αυτή η κατάλληλη λύση όντως; Τι θα μπορούσε άλλο να γίνει για να μην χάνονται άνθρωποι από άλλες νόσους; Και κάτι άλλο ήθελα να ρωτήσω την κυρία Παπαευαγγέλου. Είπατε πριν ότι η 3η δόση δεν θα είναι πλέον αναμνηστική αλλά μάλλον ένα μέρος του βασικού εμβολιασμού. Μήπως, όμως, ήδη έχουν αρχίσει να γίνονται σοβαρές συζητήσεις για 4η δόση; Και αυτό το λέω γιατί συνήθως το κράτος που τρέχει σε όλα αυτά και μας δείχνει τι θα γίνει είναι το Ισραήλ. Το Ισραήλ με την 3η δόση κατάφερε να μειώσει τα κρούσματα και να ελέγξει τη νόσο και τη διασπορά της από το Σεπτέμβριο και μετά, όμως το τελευταίο διάστημα βλέπουμε ότι σταθεροποιείται και ο δείκτης R δείχνει ότι υπάρχει μεγάλη διασπορά και ήδη γίνονται σοβαρές συζητήσεις εκεί να ξεκινήσουν την 4ηδόση.
Μ. ΓΚΑΓΚΑ: Να απαντήσω εγώ στην ερώτηση για τα χειρουργεία. Δεν υπάρχει οριζόντια μείωση ούτε οδηγία να μειωθούν τα χειρουργεία στο 80%.
Η απόφαση του Υπουργείου ουσιαστικά είναι για να στηρίξει τις διοικήσεις των νοσοκομείων εκεί όπου χρειάζεται, λόγω έκτακτης ανάγκης, να νοσηλευθούν περισσότεροι ασθενείς με Covid.
Στην ιατρική δουλεύουμε πάντα με βάση το ποιο είναι το επείγον περιστατικό. Δηλαδή, έχω δουλέψει 30 χρόνια σε Επείγοντα. Έχεις 100 ανθρώπους ή 300 ανθρώπους που περιμένουν σε αναμονή, εξετάζεις πρώτα και αντιμετωπίζεις πρώτα τον άρρωστο που έχει χαμηλό οξυγόνο και τον άρρωστο που αιμορραγεί, τον άρρωστο που κινδυνεύει η ζωή του. Και οι υπόλοιποι περιμένουν.
Το ίδιο πράγμα γίνεται και τώρα. Υπάρχει μια πίεση από ασθενείς που είναι βαριά άρρωστοι, είτε είναι Covid, είτε είναι τραυματίες, είτε είναι οτιδήποτε, αυτοί οι άρρωστοι προτάσσονται.
Αυτό σημαίνει ότι μπορεί σε κάποια σημεία μπορεί να χρειαστεί να μειωθούν κάποια άλλα περιστατικά που είναι λιγότερο επείγοντα. Αυτό λέμε.
Να πω δε ότι σε όλο αυτό το διάστημα, στο «Σωτηρία», παραδείγματος χάριν, όπου ήμουν μέχρι πριν δυόμισι μήνες, και που είναι ένα νοσοκομείο που ήταν full Covid, λειτουργούσαν τα όλα τμήματα για την διαγνωστική βρογχοσκόπηση. Λειτουργούσαν όλα τα τμήματα χημειοθεραπείας καθημερινά.
Το Θεαγένειο λειτουργεί όλο αυτό το διάστημα, δεν σταμάτησε κάτι. Άρα το κάθε νοσοκομείο αντιμετωπίζει τις ανάγκες του.
Η οδηγία που δόθηκε ήταν για να υπάρχει αυτή η ευελιξία στις διοικήσεις, όπου χρειάζεται, να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τα περιστατικά με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Πάντα προτάσσεται, δεν σταματάει, προτάσσεται όμως ο άρρωστος που κινδυνεύει η ζωή του. Αυτό γίνεται πάντα στην Ιατρική, όποιο και αν είναι το πρόβλημα.
Αν, χτες ας πούμε, είχαμε ένα ατύχημα με εγκαυματίες. Αυτοί οι εγκαμαυτίες πήγαν σε νοσοκομείο και εκεί ήταν οι πρώτοι που αντιμετωπίστηκαν. Γιατί αυτών η ζωή κινδύνευε. Άρα αυτό είναι ένα πράγμα που κάνουμε στην Ιατρική πάντα.
Ρ. ΣΚΟΥΡΟΓΙΑΝΝΗ: Άρα το ίδιο ισχύει και για τον ιδιωτικό τομέα. Είναι μια οδηγία και αυτό…
Μ. ΓΚΑΓΚΑ: Όπως είναι και μια οδηγία για το επισκεπτήριο, όλα αυτά που ισχύουν, τα μέτρα, δηλαδή, που είναι για να προφυλάξουνε και τους ασθενείς και το προσωπικό και θα διασφαλίσουν την εύρυθμη λειτουργία του συστήματος. Ευχαριστώ.
Β. ΠΑΠΑΕΥΑΓΓΕΛΟΥ: Αναφορικά, λοιπόν, με την τρίτη δόση έχουμε κάποια δεδομένα από το Ισραήλ, που όπως καλά είπατε η χώρα αυτή είναι μπροστά από τους υπόλοιπους.
Έχει ξεκινήσει νωρίτερα και ξεκίνησε την τρίτη δόση πάρα πολύ νωρίς, ήδη από τον Αύγουστο. Και συνεπώς έχουν αρκετά δεδομένα και από αυτούς που έλαβαν την τρίτη δόση.
Αυτό το είπα για να τονίσω την αξίας της τρίτης δόσης και όχι για να πω ότι δεν φτάνει η τρίτη δόση και θέλουμε τέταρτη. Ακριβώς το αντίθετο μήνυμα ήθελα να δώσω.
Οι παρατηρήσεις που έκαναν οι Ισραηλινοί, αυτό το παρακολούθησα σε ένα σεμινάριο που μας έκαναν την προηγούμενη εβδομάδα, αυτό που παρατήρησαν είναι ότι ενώ μετά την δεύτερη δόση, από τον δεύτερο- τρίτο μήνα είδαν να μειώνεται ο τίτλος των αντισωμάτων, μετά την τρίτη δόση είδαν τα αντισώματα να παραμένουν σταθερά.
Είναι πολύ νωρίς για να πούμε κάτι τέτοιο. Απλώς το σχόλιο έχει γίνει και από άλλους, όχι μόνο από τους Ισραηλίτες, ότι μπορεί τελικά για αυτή τη νόσο να χρειαζόμαστε τρεις δόσεις σαν πρωταρχικό εμβολιασμό.
Σε καμία περίπτωση αυτό δεν μειώνει την αξία της τρίτης δόσης για να πούμε ότι δεν αρκούν οι τρεις δόσεις. Και βέβαια το γεγονός ότι αυξάνεται το RT και στο Ισραήλ μετά τις τρεις δόσεις είναι σαφές ότι εξαρτάται από τη συμπεριφορά των ανθρώπων. Γιατί το RTμειώνεται βέβαια όταν έχουμε αυξημένη εμβολιαστική κάλυψη, αλλά εξαρτάται και με το τι συμβαίνει.
Έχουμε πια όλοι συνειδητοποιήσει ότι το εμβόλιο είναι το μεγάλο όπλο για τις ζωές των ανθρώπων και για τη σοβαρή νόσο, όχι τόσο πολύ για τη διασπορά. Ιδιαίτερα με τη μετάλλαξη Δ. Ήρθε η μετάλλαξη Δ και άλλαξε λίγο τα δεδομένα.
Συνεπώς, το RT μπορεί να αυξάνει και σε ένα περιβάλλον με υψηλή εμβολιαστική κάλυψη αν ο κόσμος χαλαρώσει και δεν τηρεί τα μέτρα ατομικής προστασίας.
Δ. ΒΛΕΠΑΚΗ: Γεια σας. Συνάδελφοί σας εχθές σε συνέδριο έδωσαν πολύ ενθαρρυντικά στοιχεία ακριβώς για την τρίτη δόση, ότι δεν έχουμε νοσηλευόμενους οι οποίοι έχουνε κάνει τρίτη δόση. Θα ήθελα να δω αν ισχύει αυτό και σήμερα, σε ποια κατάσταση είναι στα νοσοκομεία της χώρας. Και επίσης μιλήσατε για τα Χριστούγεννα, τις προειδοποιήσεις του ECDC. Εδώ στη χώρα μας με βάση τα επιδημιολογικά δεδομένα και τα μέτρα που είναι στο τραπέζι, πώς πιστεύετε ότι θα κάνουμε Χριστούγεννα; Θα είναι διαφορετικά για ανεμβολιασμένους και διαφορετικά για ανεμβολίαστους; Απευθύνομαι και στις δύο.
Μ. ΠΑΠΑΕΥΑΓΓΕΛΟΥ: Να πω πρώτα για την τρίτη δόση. Προφανώς τα στοιχεία είναι πολύ ενθαρρυντικά. Ξέρετε ζούμε σε μία εποχή που έχουμε μεγάλη διάχυση πληροφορίας, πολύ πληροφορία και πρέπει να περιμένουμε να έχουμε και δεύτερη μελέτη που επιβεβαιώνουν τα στοιχεία μιας πρώτης.
Πάντως υπάρχει η αίσθηση από τη βιβλιογραφία ότι όσο πιο υψηλό τίτλο αντισωμάτων έχεις, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες το εμβόλιο να σε προστατεύει όχι μόνο από σοβαρή νόσο αλλά και το να κολλήσεις.
Συνεπώς, είναι λογικό να βλέπουμε ότι στα νοσοκομεία μας έχουμε ελάχιστους ασθενείς οι οποίοι έχουν πάρει τρίτη δόση. Και καμιά φορά μπορεί με το που έχεις πάρει την τρίτη δόση να έχεις ήδη κολλήσει και να μην μετράει, έτσι;
Τώρα, αναφορικά με τα Χριστούγεννα νομίζω ότι είναι πολύ νωρίς για να μιλήσουμε και ειδικά με την επιδημιολογική εικόνα που έχουμε σήμερα. Από την άλλη, νομίζω ότι είμαστε όλοι πολύ ώριμοι μετά από δύο χρόνια σχεδόν πανδημίας να ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε και ιδιαίτερα οι εμβολιασμένοι, οι οποίοι μπορούν να αξιοποιήσουν, δηλαδή δεν θα γυρίσουμε πίσω στα περσινά Χριστούγεννα.
Νομίζω ότι αυτά τα Χριστούγεννα θα είναι αρκετά διαφορετικά. Έχουμε δύο σημαντικά όπλα στα χέρια μας, και τον εμβολιασμό και την χρήση των τεστ, των αυτοδιαγνωστικών τεστ και των αντιγονικών τεστ.
Συνεπώς, με αυτά τα δύο όπλα μπορούμε να υποθέσουμε ότι τα Χριστούγεννα μας θα είναι τελείως διαφορετικά από τα περσινά. Είναι λίγο νωρίς όμως. Νομίζω σε μία – δύο εβδομάδες θα μπορούμε να πούμε περισσότερα.
Σ. ΚΩΣΤΑΡΑ: Κυρία Γκάγκα, θα ήθελα να ρωτήσω πρώτα εσάς. Βλέπουμε ότι η επιδείνωση της πανδημίας στην Ευρώπη οδηγεί και σε νέα lockdown σταδιακά. Από την άλλη βλέπουμε έναν διαφορετικό σχεδιασμό στην Ελλάδα ενόψει ιδίως των Χριστουγέννων. Παρακολουθούμε να ανοίγουν τα χριστουγεννιάτικα χωριά, ξεκινούν να γίνονται εκδηλώσεις και events, όπου κυρίως συμμετέχουν σε αυτά μικρά παιδιά τα οποία είναι και ανεμβολίαστα. Και θέλω να ρωτήσω τι είναι αυτό που μας κάνει πιο αισιόδοξους στην Ελλάδα για την πορεία της πανδημίας; Και κυρία Παπαευαγγέλου, αυτή την εβδομάδα είχαμε περισσότερα κρούσματα σε παιδιά νομίζω, ήταν πιο αυξημένα σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα. Θέλω να ρωτήσω αν έχετε εικόνα για νοσηλείες παιδιών σε παιδιατρικές κλινικές και σε τι κατάσταση είναι αυτά τα παιδιά.
Μ. ΓΚΑΓΚΑ: Δεν νομίζω ότι αυτή τη στιγμή έχουμε θέμα αισιοδοξίας ή μη αισιοδοξίας. Τα μέτρα ξεκίνησαν μόλις τώρα και αυτό που μπορώ να σας πω είναι ότι παρακολουθούμε πάρα πολύ στενά το τι γίνεται για να μπορούμε να παρέμβουμε όπου χρειαστεί.
Άρα, νομίζω ότι δεν είναι σε θέση κανείς από εμάς να κάνει μια πρόβλεψη για τα Χριστούγεννα αυτή τη στιγμή.
Άρα τα μέτρα ισχύουν. Τα Χριστούγεννα είναι κοινωνική γιορτή, βλέπουμε οικογένειες. Είναι σημαντικό να εξακολουθήσουμε να κρατάμε όλο το γενικό σχεδιασμό που βασίζεται στο ότι οι εμβολιασμένοι βρισκόμαστε πιο εύκολα γιατί κινδυνεύουμε λιγότερο και να κολλήσουμε και να αρρωστήσουμε σοβαρά. Οι ανεμβολίαστοι πρέπει σίγουρα να προσέχουν, αυτό είναι δεδομένο.
Β. ΠΑΠΑΕΥΑΓΓΕΛΟΥ: Οι νοσηλείες στα παιδιά είναι σταθερές, δεν έχουμε κάποια έξαρση. Δεν έχει αλλάξει η εικόνα μας, ιδιαίτερα ως προς τα μικρά παιδιά, τα οποία νοσούν ήπια και πολύ συχνά νοσηλεύονται και λόγω της αγωνίας, ειδικά τα μικρά βρέφη. Έχουμε κάποια παιδιά τα οποία είναι σοβαρά προφανώς, αλλά η εικόνα δεν έχει αλλάξει.
Μ. ΓΚΑΓΚΑ: Πριν κλείσουμε να πω ότι ξεκινάμε με τα μονοκλωνικά, ανοίγει η πλατφόρμα σήμερα. Θα βγει δελτίο τύπου από τον Υπουργό και το Υπουργείο σήμερα, αργότερα.
Θα αρχίσει η διάθεση σε 10 νοσοκομεία σε όλη την Ελλάδα και ανάλογα με το πως θα προχωρήσουμε, μπορεί να ανοίξουν και άλλα νοσοκομεία, ώστε να είναι κοντά στους ασθενείς. Αλλά ξεκινάμε με τα νοσοκομεία που έχουν τη μεγαλύτερη εμπειρία, με μια ομάδα που θα ελέγχει όλα τα αιτήματα της πλατφόρμας, μια 5μελή ομάδα από γιατρούς που θα ελέγχουν όλα τα αιτήματα με βάση την προτεραιοποίηση που έχει δοθεί.
Άρα, έχουμε ένα ακόμη όπλο στη φαρέτρα μας. Να πω, όμως, ότι αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσουμε να προσέχουμε. Οι δόσεις πανευρωπαϊκά είναι περιορισμένες και πρέπει να προσέχουμε για να προλάβουμε τη νόσο. Είναι πάντα καλύτερα να προλαβαίνουμε από το να θεραπεύουμε.
Ευχαριστώ.
Ν.ΣΠΑΓΑΔΩΡΟΥ: Θα μας πείτε λίγο για τα κριτήρια;
Μ. ΓΚΑΓΚΑ: Θα τα δείτε και στο Δελτίο Τύπου. Τα κριτήρια είναι ασθενείς βασικά που είναι ανοσοκατεσταλμένοι, που έχουν μεταμοσχευθεί, που πάσχουν από νεοπλασίες είτε του αίματος, είτε συμπαγών οργάνων, από χημειοθεραπεία.
Αυτές είναι οι βασικές κατηγορίες. Έχει μπει επίσης η εγκυμοσύνη στο 3ο τρίμηνο για τη θεραπεία αυτή. Και ελέγχονται από 5μελή ομάδα γιατρών.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Επόμενη προγραμματισμένη ενημέρωση από το Υπουργείο Υγείας τη Δευτέρα 29 Νοεμβρίου. Σας ευχαριστούμε πολύ. Καλό σας βράδυ.
